Mục lục

Chế độ tử tuất cho thân nhân người đang hưởng lương hưu

Bố tôi hưởng lương hưu từ tháng 1/2007. Tháng 9/2023 thì bố tôi qua đời do đột quỵ. Vậy thân nhân người đang hưởng lương hưu sẽ được hưởng chế độ tử tuất như thế nào? Ông bà nội, ông bà ngoại nhà tôi đã mất, mẹ tôi cũng mất rồi, bố tôi có 5 người con thì một người mất khi 35 tuổi (người này có con 8 tuổi), những người còn lại đều đã lập gia đình thì hưởng tuất một lần được không?

Tư vấn chế độ tử tuất:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho Tổng đài tư vấn. Với câu hỏi về chế độ tử tuất cho thân nhân người đang hưởng lương hưu, chúng tôi xin tư vấn cho bạn như sau:

Đang hưởng lương hưu mà chết thì thân nhân có được hưởng chế độ tử tuất;

Chế độ tử tuất của Bảo hiểm xã hội bao gồm 2 quyền lợi nhỏ là: Trợ cấp mai táng phí và trợ cấp tuất. Không phải ai cũng được nhận đồng thời 2 khoản tiền nêu trên mà có những trường hợp chỉ được nhận trợ cấp tuất mà không có tiền mai táng phí. Vậy, điều kiện hưởng của 2 quyền lợi này cụ thể như sau:

a. Trợ cấp mai táng phí;

Căn cứ Điều 66 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 thì Những người sau đây khi chết thì người lo mai táng được nhận một lần trợ cấp mai táng:

TH1: Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 2 của Luật này đang đóng bảo hiểm xã hội hoặc người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội mà đã có thời gian đóng từ đủ 12 tháng trở lên;

TH2: Người lao động chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc chết trong thời gian điều trị do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;

TH3: Người đang hưởng lương hưu; hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng đã nghỉ việc.

Vậy, trong trường hợp này, bố của bạn đang hưởng lương hưu thì đột quỵ mất nên thuộc TH3 nêu trên, do đó thân nhân sẽ được hưởng trợ cấp mai táng phí.

b. Trợ cấp tiền tuất;

Trong quyền lợi tuất thì được chia ra là trợ cấp tuất hàng tháng và trợ cấp tuất một lần. Theo đó, khi người tham gia Bảo hiểm xã hội chết mà thuộc các trường hợp nhất định sẽ được nhận trợ cấp tuất hàng tháng, ngược lại sẽ chỉ được nhận trợ cấp tuất một lần. Cụ thể: căn cứ tại Khoản 1 Điều 67 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 thì các trường hợp được nhận trợ cấp tuất hàng tháng như sau:

TH1: Đã đóng bảo hiểm xã hội đủ 15 năm trở lên nhưng chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần;

TH2: Đang hưởng lương hưu;

TH3: Chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;

TH4: Đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng với mức suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.

Vậy, bố bạn đang hưởng lương hưu mà mất sẽ thuộc TH2 nêu trên đồng thời các thân nhân đủ các điều kiện hưởng trợ cấp tuất hàng tháng thì sẽ được bảo hiểm giải quyết hưởng tuất hàng tháng. Trường hợp nếu thân nhân không muốn nhận tuất hàng tháng mà lựa chọn nhận tuất một lần sẽ được hưởng trợ cấp tuất một lần.

Thân nhận được lựa chọn nhận trợ cấp tuất một lần được không;

Căn cứ tại Điều 69 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 thì thân nhân được nhận trợ cấp tuất một lần khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

TH1. Người lao động chết không thuộc các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 67 nêu trên (các trường hợp được nhận tiền tuất hàng tháng);

TH2. Người lao động chết thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 67 nhưng không có thân nhân hưởng tiền tuất hằng tháng quy định tại khoản 2 Điều 67 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014;

TH3. Thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng theo quy định tại khoản 2 Điều 67 mà có nguyện vọng hưởng trợ cấp tuất một lần, trừ trường hợp con dưới 06 tuổi, con hoặc vợ hoặc chồng mà bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;

TH4. Trường hợp người lao động chết mà không có thân nhân quy định tại khoản 6 Điều 3 của Luật này thì trợ cấp tuất một lần được thực hiện theo quy định của pháp luật về thừa kế.

Như thông tin bạn cung cấp: bố bạn mới mất và mẹ bạn cũng đã mất trước đó rồi, ông bà ngoại, ông bà nội cũng đã mất. Hiện tại chỉ có 05 người con và đã đều lập gia đình và ra ở riêng. Có một người con đã mất năm 35 tuổi và người con này có con 8 tuổi. Vậy, thân nhân của bố bạn hiện không có ai được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng theo Khoản 2 Điều 67 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 nên gia đình bạn chỉ được hưởng trợ cấp tuất một lần. Đứa bé 8 tuổi của người con đã mất gọi bố bạn là ông cũng không thuộc trường hợp được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng.

Mức hưởng chế độ tử tuất là bao nhiêu;

Như phân tích ở trên, bố bạn đang hưởng lương hưu mất nên thân nhân sẽ được nhận cả trợ cấp mai táng và tiền tuất một lần, mức hưởng cụ thể từng chế độ như sau:

– Trợ cấp mai táng phí: Căn cứ tại Khoản 2 Điều 66 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 thì: “2. Trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người quy định tại khoản 1 Điều này chết“. Vậy, mức hưởng trợ cấp mai táng được xác định dựa trên mức lương cơ sở do nhà nước quy định tại tháng mà bố bạn mất. Vậy, mức lương cơ sở áp dụng từ tháng 7/2023 đến nay là 1.800.000 đồng theo Nghị định 24/2023/NĐ-CP nên tiền mai táng mà nhà bạn nhận được là 18.000.000 đồng.

– Trợ cấp tuất một lần: Do bố bạn đang nhận lương hưu hàng tháng mà mất nhưng thân nhân không có ai thuộc trường hợp được nhận tuất hàng tháng nên mức hưởng trợ cấp tuất một lần được tính theo Khoản 2 Điều 70 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 như sau:

“Điều 70. Mức trợ cấp tuất một lần

2. Mức trợ cấp tuất một lần đối với thân nhân của người đang hưởng lương hưu chết được tính theo thời gian đã hưởng lương hưu, nếu chết trong 02 tháng đầu hưởng lương hưu thì tính bằng 48 tháng lương hưu đang hưởng; nếu chết vào những tháng sau đó, cứ hưởng thêm 01 tháng lương hưu thì mức trợ cấp giảm đi 0,5 tháng lương hưu, mức thấp nhất bằng 03 tháng lương hưu đang hưởng.”

Như vậy: bố bạn nhận lương hưu từ tháng 1/2007 đến nay là hơn 16 năm nên chỉ được hưởng mức tuất hàng tháng bằng 03 lần tháng lương hưu mà khi còn sống ông đang nhận.

Trình tự, thủ tục giải quyết chế độ tử tuất;

Căn cứ tại Quyết định 777/QĐ-BHXH năm 2019 và Quyết định 222/QĐ-BHXH quy đinh về các thủ tục hành chính trong lĩnh vực Bảo hiểm thì trình tự – thủ tục giải quyết chế độ tử tuất sẽ được thực hiện theo các bước sau:

Bước 01: Nộp hồ sơ;

Do bố bạn đang hưởng lương hưu nên thân nhân sẽ Nộp hồ sơ theo quy định cho BHXH huyện hoặc BHXH tỉnh nơi thân nhân cư trú hoặc nơi đang chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng hoặc UBND cấp xã nơi thân nhân cư trú.

Hồ sơ gồm có:

1.1. Bản sao Giấy chứng tử hoặc bản sao Giấy báo tử hoặc trích lục khai tử hoặc bản sao Quyết định tuyên bố là đã chết của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

1.2. Bản chính Tờ khai của thân nhân (Mẫu 09-HSB).

1.3. Bản chính Biên bản giám định mức suy giảm KNLĐ của Hội đồng GĐYK đối với thân nhân bị suy giảm KNLĐ từ 81% trở lên (trường hợp NLĐ đã có biên bản giám định y khoa để hưởng các chính sách khác trước đó mà đủ điều kiện hưởng thì có thể thay bằng bản sao) hoặc bản sao Giấy xác nhận khuyết tật mức độ đặc biệt nặng (tương đương mức suy giảm KNLĐ từ 81% trở lên) theo quy định tại Thông tư số 01/2019/TT-BLĐTBXH trong trường hợp hưởng trợ cấp tuất hàng tháng do suy giảm KNLĐ.

1.4. Trường hợp thanh toán phí GĐYK thì có thêm bản chính Hóa đơn, chứng từ thu phí giám định kèm theo bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện GĐYK.

Bước 02: Giải quyết hồ sơ;

a) Cơ quan BHXH tiếp nhận đủ hồ sơ từ đơn vị SDLĐ hoặc thân nhân NLĐ; thực hiện đối chiếu bản chính đối với thành phần hồ sơ là bản sao không có chứng thực và trả lại bản chính cho NLĐ hoặc cho đơn vị SDLĐ.

b) Giải quyết, trả kết quả giải quyết cho đơn vị SDLĐ, thân nhân NLĐ; tổ chức chi trả trợ cấp cho thân nhân NLĐ.

Bước 03: Nhận kết quả;

– Quyết định về việc hưởng trợ cấp mai táng (Mẫu 08A-HSB)

– Quyết định về việc hưởng chế độ tử tuất một lần (Mẫu 08E- HSB) áp dụng đối với thân nhân người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng chết.

Nộp hồ sơ hưởng chế độ tử tuất sau bao lâu thì có tiền;

Căn cứ Điều 112 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định thì sau khi nộp đầy đủ hồ sơ hợp lệ đến cơ quan bảo hiểm xã hội, trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho thân nhân của người lao động. Trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.