Tranh chấp về phần đất bị lấn chiếm nhưng đã xây dựng nhà kiên cố

Tranh chấp về phần đất bị lấn chiếm nhưng đã xây dựng nhà kiên cố. Năm 2012 tôi có mua 1 miếng đất để dành xây nhà, giấy tờ hợp lệ hoàn toàn với diện tích là 5×16,8m. Nay nhà kế bên có xây và lấn chiếm hết 5 cm chiều ngang và cả 2 tầng lầu cũng lấn như thế. Tính ra chiều ngang hiện tại còn có 4.95 thì diện tích bị lấn chiếm khá lớn vì tôi cũng có nhu cầu xây nhà 3 tầng. Hiện tại nếu tôi thưa ra toà thì có việc bồi thường được tính như thế nào ? Thật sự mà nói tôi chỉ mong lấy lại phần đất bị lấn chiếm, có thể bắt họ đập bỏ phần diện tích lấn chiếm của tôi không. Xin chân thành cám ơn!

Tư vấn pháp luật đất đai:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Tổng đài tư vấn. Về vấn đề: Tranh chấp về phần đất bị lấn chiếm nhưng đã xây dựng nhà kiên cố; chúng tôi xin tư vấn như sau:

Căn cứ theo quy định tại Khoản 5 Điều 10 Nghị định 102/2014/NĐ-CP về xử lý hành vi lấn, chiếm đất:

“Điều 10. Lấn, chiếm đất

5. Biện pháp khắc phục hậu quả:

a) Buộc khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm đối với hành vi quy định tại các Khoản 1, 2 và 3 Điều này;

b) Buộc trả lại đất đã lấn, chiếm đối với hành vi quy định tại các Khoản 1, 2 và 3 Điều này.”

Như vậy, khi có hành vi lấn, chiếm đất thì người có hành vi lấn, chiếm bắt buộc phải trả lại đất đã lấn, chiếm. Do đó, khi có căn cứ xác định gia đình hàng xóm lấn chiếm đất của bạn thì Tòa án buộc gia đình đó phải trả lại đất cho gia đình bạn.

Tuy nhiên, dựa trên nguyên tắc xử lý thì nếu trên phần đất bị lấn, chiếm đã xây dựng nhà ở kiên cố, cao tầng và việc phá dỡ nhà ở trả đất khiến người vi phạm không có chỗ ở khác thi Tòa án sẽ tuyên bố gia đình đó được sử dụng phần diện tích đất lấn chiếm và có trách nhiệm bồi thường giá trị phần quyền sử dụng đất bị lấn chiếm của gia đình bạn theo giá thị trường.

Và nếu bạn muốn khởi kiện về việc bị lấn, chiếm đất thì trước hết bạn phải làm đơn gửi tới UBND cấp xã nơi có đất yêu cầu hòa giải tranh chấp đất đai trước. Nếu hòa giải không thành thì bạn mới được nộp đơn khởi kiện.