Xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật hiện hành?

Mục lục

Nội dung câu hỏi

Tôi nghỉ việc 05 ngày liên tục vì con tôi bị ốm. Tôi có báo cáo với Trưởng phòng qua điện thoại, khi đi làm tôi có nộp bản sao giấy ra viện và giấy khai sinh của con. Sau khi đi làm lại, tôi nhận được quyết định sa thải của công ty với lý do nghỉ việc 05 ngày không lý do. Công ty xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật hay đúng? Tôi phải làm sao để công ty nhận lại tôi? Mong anh chị tư vấn giúp tôi, tôi xin chân thành cảm ơn!

Tư vấn hợp đồng lao động:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi tới công ty Tổng đài tư vấn. Về xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật, chúng tôi xin tư vấn như sau:

Các trường hợp người sử dụng lao động được quyền sa thải người lao động.

Căn cứ Điều 125 Bộ luật lao động năm 2019 quy định như sau:

“Điều 125. Áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải

Hình thức xử lý kỷ luật sa thải được người sử dụng lao động áp dụng trong trường hợp sau đây:

1. Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma tuý tại nơi làm việc;

2. Người lao động có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động;

3. Người lao động bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm trong thời gian chưa xóa kỷ luật. Tái phạm là trường hợp người lao động lặp lại hành vi vi phạm đã bị xử lý kỷ luật mà chưa được xóa kỷ luật theo quy định tại Điều 126 của Bộ luật này;

4. Người lao động tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng.

Trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm thiên tai, hỏa hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.”

Theo quy định của bộ luật lao động năm 2019 có quy định 4 trường hợp người sử dụng lao động có quyền sa thải người lao động. Một trong những trường hợp người lao động bị sa thải thường thấy nhất là trường hợp xử lý kỷ luật sa thải đối với người lao động tự ý bỏ việc 05 ngày làm việc cộng dồn trong 30 ngày kể từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc hoặc 20 ngày làm việc cộng dồn trong 365 ngày từ ngày đầu tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng.

Trường hợp nghỉ việc cộng dồn 05 ngày trong vòng 30 ngày hoặc 20 ngày trong vòng 365 ngày kể từ ngày đầu tiên nghỉ mà không bị sa thải là trường hợp phải có lý do chính đáng bao gồm các trường hợp sau:

+) Do thiên tai, hỏa hoạn;

+) Bản thân, bố mẹ đẻ, bố mẹ nuôi, bố mẹ vợ hoặc bố mẹ chồng, con đẻ, con nuôi hợp pháp bị ốm có giấy xác nhận của cơ sở y tế có thẩm quyền;

+) Các trường hợp được quy định trong nội quy lao động.

Như vậy, trong trường hợp của bạn, bạn nghỉ 05 ngày làm việc để chăm con ốm. Khi bạn đã xin phép trưởng phòng nghỉ và có nộp bản sao giấy ra viện của con bạn cho công ty. Vậy trường hợp này bạn nghỉ việc có lý do chính đáng là thân nhân bị ốm đau phải đi viện nên công ty Xử lý kỷ luật sa thải bạn như thế là trái quy định pháp luật.

Trách nhiệm của công ty khi xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật.

Căn cứ tại Điều 73 Nghị định 145/2021/NĐ-CP quy định như sau:

“Điều 73. Khiếu nại về kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất

Trường hợp người sử dụng lao động quyết định xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải trái quy định của pháp luật thì ngoài nghĩa vụ, trách nhiệm theo quy định của Chính phủ về giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực lao động hoặc giải quyết tranh chấp lao động cá nhân theo trình tự quy định tại Mục 2 Chương XIV của Bộ luật Lao động thì người sử dụng lao động có nghĩa vụ thực hiện quy định tại Điều 41 của Bộ luật Lao động.”

Bên cạnh đó, tại Điều 41 Bộ luật lao động năm 2019 quy định:

“Điều 41. Nghĩa vụ của người sử dụng lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật

1. Phải nhận người lao động trở lại làm việc theo hợp đồng lao động đã giao kết; phải trả tiền lương, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trong những ngày người lao động không được làm việc và phải trả thêm cho người lao động một khoản tiền ít nhất bằng 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.”

Sau khi được nhận lại làm việc, người lao động hoàn trả cho người sử dụng lao động các khoản tiền trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm nếu đã nhận của người sử dụng lao động.

Trường hợp không còn vị trí, công việc đã giao kết trong hợp đồng lao động mà người lao động vẫn muốn làm việc thì hai bên thỏa thuận để sửa đổi, bổ sung hợp đồng lao động.

Trường hợp vi phạm quy định về thời hạn báo trước quy định tại khoản 2 Điều 36 của Bộ luật này thì phải trả một khoản tiền tương ứng với tiền lương theo hợp đồng lao động trong những ngày không báo trước.

2. Trường hợp người lao động không muốn tiếp tục làm việc thì ngoài khoản tiền phải trả quy định tại khoản 1 Điều này người sử dụng lao động phải trả trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 46 của Bộ luật này để chấm dứt hợp đồng lao động.

3. Trường hợp người sử dụng lao động không muốn nhận lại người lao động và người lao động đồng ý thì ngoài khoản tiền người sử dụng lao động phải trả theo quy định tại khoản 1 Điều này và trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 46 của Bộ luật này, hai bên thỏa thuận khoản tiền bồi thường thêm cho người lao động nhưng ít nhất bằng 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động để chấm dứt hợp đồng lao động.“

Như vậy, khi xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật thì công ty cũng có trách nhiệm giống như khi công ty đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái luật, cụ thể:

+) Phải nhận người lao động trở lại làm việc, trả tiền lương và bảo hiểm trong những ngày người lao động phải nghỉ việc và bồi thường ít nhất 02 tháng tiền lương;

+) Nếu người lao động không muốn tiếp tục làm việc thì bồi thường cho người lao động 02 tháng tiền lương và trả trợ cấp thôi việc;

+) Nếu không muốn nhận lại người lao động và người lao động đồng ý thì ngoài khoản tiền bồi thường 2 tháng tiền lương, trợ cấp thôi việc, công ty phải bồi thường thêm một khoản tiền ít nhất bằng 02 tháng tiền lương.

Đối với trường hợp bạn bị xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật, bạn có quyền yêu cầu công ty để bạn trở lại làm việc. Ngoài ra, công ty phải có trách nhiệm trả cho bạn đầy đủ tiền lương của những ngày bạn không được làm việc và bồi thường thêm 02 tháng tiền lương vì hành vi xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật.

Về giải quyết tranh chấp khi xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật

Theo phân tích ở trên, việc công ty xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật nên để bảo đảm quyền lợi, bạn có thể thương lượng với công ty nhằm tìm ra một phương án giải quyết tranh chấp không làm tổn hại tới quan hệ lao động trong tương lai.

Nếu hai bên không tự thương lượng được thì căn cứ theo quy định tại điểm a Khoản 1 Điều 188 Bộ Luật lao động 2019:

“Điều 188. Trình tự, thủ tục hòa giải tranh chấp lao động cá nhân của hòa giải viên lao động

1. Tranh chấp lao động cá nhân phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc Tòa án giải quyết, trừ các tranh chấp lao động sau đây không bắt buộc phải qua thủ tục hòa giải:

a) Về xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải hoặc về trường hợp bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;“

Như vậy, Bạn cũng có thể yêu cầu hòa giải viên lao động tiến hành hòa giải tranh chấp lao động về vấn đề xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật của công ty trước khi khởi kiện ra Tòa án nhân dân cấp huyện mặc dù thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động là thủ tục không bắt buộc phải tiến hành trước khi bạn khởi kiện công ty.

Nếu bạn làm đơn yêu cầu giải quyết tại hòa giải viên, trong trường hợp hòa giải không thành hoặc hòa giải thành nhưng một trong hai bên không tiến hành thỏa thuận thì bạn có thể nộp đơn khởi kiện ra Tòa án nhân dân huyện nơi công ty đặt trụ sở.

Mặt khác, nếu bạn không lựa chọn hình thức giải quyết tranh chấp qua hòa giải viên lao động hoặc tòa án nhân dân, bạn cũng có thể làm đơn khiếu nại gửi tới thanh tra sở lao động-thương binh-xã hội nơi công ty đặt trụ sở để yêu cầu giải quyết theo trình tự, thủ tục được quy định tại nghị định số: 24/2018/NĐ-CP quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực lao động, giáo dục nghề nghiệp, hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo Hợp đồng, Việc Làm, An toàn, Vệ sinh lao động.

Tổng đài tư vấn trực tuyến 24/7: 1900 6172

Kết luận: Tóm lại trong trường hợp bạn bị xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật, nếu không thỏa thuận được; bạn có thể khởi kiện ra tòa án nhân dân huyện nơi công ty đặt trụ sở hoặc làm đơn khiếu nại gửi tới thanh tra sở lao động-thương binh và xã hội để yêu cầu giải quyết tranh chấp.

Trên đây là giải đáp về vấn đề: Xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật. Ngoài ra bạn có thể tham khảo thêm tại các bài viết sau:

Nếu trong quá trình giải quyết còn vấn đề gì thắc mắc về xử lý kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật, bạn vui lòng liên hệ Tổng đài tư vấn trực tuyến 24/7: 1900.6172 để được tư vấn, giải đáp trực tiếp.

Xem thêm: