Bồi thường khi thu hồi đất mua bán bằng giấy tờ viết tay
Em chào luật sư! Em muốn nhờ luật sư giải đáp một số câu hỏi như sau: Năm 1990, gia đình em nhận chuyển nhượng của một gia đình cùng xã mẫu đất trồng cây lâu năm bằng giấy tờ viết tay không có công chứng hay chứng thực gì cả. Từ khi nhận chuyển nhượng đến nay, gia đình em là người đóng thuế đầy đủ. Đến năm 2000 xã thu hồi toàn bộ diện tích đất này của gia đình em mà không đền bù bất cứ một khoản tiền nào. Sau đó, xã giao cho người khác tiếp tục làm. Xã làm như vậy là đúng hay sai?
- Thu hồi đất sai thẩm quyền
- Sử dụng đất đã bị thu hồi có hợp pháp không
- Thu hồi đất nhưng không được bồi thường về đất
Tư vấn pháp luật đất đai:
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Tổng đài tư vấn. Với vấn đề của bạn, tổng đài xin tư vấn như sau:
Thứ nhất, về việc mua bán đất bằng giấy tờ viết tay trước năm 1993
Vì việc mua bán quyền sử dụng đất của gia đình bạn diễn ra trước năm 1993, nên sẽ áp dụng quy định của Luật đất đai năm 1987.
Căn cứ Điều 5 Luật đất đai 1987 quy định:
“Nghiêm cấm việc mua, bán, lấn, chiếm đất đai, phát canh thu tô dưới mọi hình thức, nhận đất được giao mà không sử dụng, sử dụng không đúng mục đích, tự tiện sử dụng đất nông nghiệp, đất có rừng vào mục đích khác, làm huỷ hoại đất đai.”
Theo đó, việc mua bán đất đai trong thời gian bộ luật này có hiệu lực là hành vi bị nghiêm cấm nên việc chuyển nhượng đất của hai gia đình sẽ không được công nhận, đồng thời có thể bị xử phạt theo quy định của Điều 53 Bộ luật này:
“Người nào mua, bán, lấn, chiếm đất đai, phát canh thu tô, huỷ hoại đất đai hoặc có hành vi khác vi phạm pháp luật đất đai thì bị xử phạt hành chính bằng một hoặc nhiều hình thức sau đây:
1- Cảnh cáo;
2- Phạt tiền từ 20% đến 30% giá trị thiệt hại do việc vi phạm gây ra;
3- Tịch thu toàn bộ tiền mua bán đất;
4- Thu hồi phần đất sử dụng trái pháp luật.
Việc xử lý hành chính quy định trong Điều này do Uỷ ban nhân dân các cấp có thẩm quyền quyết định theo quy định của pháp luật.
Nếu hành vi vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử lý hành chính mà còn vi phạm thì bị xử phạt theo Bộ luật hình sự.”
Thứ hai, về việc bồi thường với đất thu hồi
Căn cứ Điều 3 Nghị định 22/1998/NĐ-CP quy định về đối tượng được đền bù thiệt hại:
“1. Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong nước có đất bị thu hồi (gọi chung là người bị thu hồi đất) được đền bù thiệt hại về đất khi Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng phải là người có đủ điều kiện theo quy định tại Điều 6 của Nghị định này.
2. Người được đền bù thiệt hại về tài sản gắn liền với đất bị thu hồi phải là người sở hữu hợp pháp tài sản đó, phù hợp với quy định của pháp luật….”
Và Điều 6 Nghị định 22/1998 về điều kiện để được đền bù thiệt hại về đất:
“Người bị Nhà nước thu hồi đất được đền bù thiệt hại phải có một trong các điều kiện sau đây:
1. Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai;
2. Có quyết định giao đất, cho thuê đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về đất đai;
3. Có giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật;
4. Có giấy tờ thanh lý, hóa giá, mua nhà thuộc sở hữu Nhà nước cùng với nhận quyền sử dụng đất theo đúng quy định của pháp luật hoặc quyết định giao nhà ở hoặc cấp nhà ở gắn liền với đất ở thuộc sở hữu Nhà nước của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền;
5. Bản án có hiệu lực thi hành của Tòa án nhân dân về việc giải quyết tranh chấp nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất hoặc quyết định của cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai;
6. Trường hợp không có các giấy tờ quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3, khoản 4 và khoản 5 Điều này, người bị thu hồi đất được đền bù thiệt hại phải có các giấy tờ chứng minh được đất bị thu hồi là đất đã sử dụng ổn định trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 thuộc một trong các trường hợp sau đây:
Tổng đài tư vấn đất đai trực tuyến 24/7: 19006172
a) Đất đã sử dụng ổn định trước ngày 08 tháng 01 năm 1988 được ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn xác nhận;
b) Được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giao đất sử dụng trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà người được giao đất vẫn tiếp tục sử dụng đất từ đó đến ngày bị thu hồi;
c) Có giấy tờ hợp lệ do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp cho người sử dụng đất, mà người đó vẫn sử dụng liên tục từ khi được cấp đến ngày đất bị thu hồi;
d) Có giấy tờ mua, bán đất trước ngày 18 tháng 12 năm 1980 hoặc có giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong thời gian từ 18 tháng 12 năm 1980 đến ngày 15 tháng 10 năm 1993 của người sử dụng đất hợp pháp được ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn xác nhận;
đ) Có giấy tờ mua, bán nhà và tài sản gắn liền với quyền sử dụng đất trước ngày 15 tháng 10 năm 1993;
e) Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời do ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cấp hoặc ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh, Sở Địa chính cấp theo uỷ quyền của ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hoặc có tên trong sổ địa chính nay vẫn tiếp tục sử dụng;
7. Người nhận chuyển nhượng, chuyển đổi, thừa kế, tặng, cho quyền sử dụng đất hoặc nhà gắn liền với quyền sử dụng đất mà đất đó của người sử dụng thuộc đối tượng có đủ một trong các điều kiện quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3, khoản 4, khoản 5, khoản 6 Điều này nhưng chưa làm thủ tục sang tên trước bạ;
8. Người tự khai hoang đất để sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, làm muối trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 và liên tục sử dụng cho đến khi thu hồi đất, không có tranh chấp và làm đầy đủ nghĩa vụ tài chính cho Nhà nước.”
Như vậy, nếu đáp ứng một trong các điều kiện nêu trên thì gia đình bạn được bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất khi nhà nước thu hồi. Thực tế xã đã thu hồi đất và không hề bồi thường cho gia đình nên bạn có thể làm đơn khiếu nại yêu cầu bồi thường.
Tuy nhiên theo Điều 31 Luật khiếu nại tố cáo năm 1998 quy định về thời hiệu khiếu nại:
“Thời hiệu khiếu nại là 90 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định hành chính hoặc biết được có hành vi hành chính.
Trong trường hợp vì ốm đau, thiên tai, địch hoạ, đi công tác, học tập ở nơi xa hoặc vì những trở ngại khách quan khác mà người khiếu nại không thực hiện được quyền khiếu nại theo đúng thời hiệu, thì thời gian có trở ngại đó không tính vào thời hiệu khiếu nại.”
Theo đó, vụ việc đã xảy ra từ năm 2001 đến nay đã hết thời hiệu khiếu nại nên ở thời điểm hiện tại gia đình bạn không thể đòi quyền bồi thường từ đất nữa.
Ngoài ra bạn có thể tham khảo thêm tại các bài viết:
Trình tự, thủ tục thu hồi đất hiện hành
Điều kiện được bồi thường về đất khi gia đình bị thu hồi đất
Mọi vấn đề vướng mắc về khiếu nại về thu hồi đất đai; bạn vui lòng liên hệ tới Tổng đài tư vấn trực tuyến 24/7: 1900 6172 để được tổng đài tư vấn.
